Sosyalci Kafası X Fenci Kafası

Başlığa fenci kafası yazdım ama her fen bilimi böyle değil tabi, ben kendim ve tanıdığım fizikçileri örnek vererek yazıyorum bu yazıyı.

Az biraz fizik okuduysanız eminim "bu formülleri nasıl ezberleyeceğiz yaaa" demişsinizdir. Ben liseyi kredili sistemde okumuş biri olarak sadece bir dönem fizik okudum, dersanede öğrenmeye çalışıp en az neti fizikten çıkardım ve kaderin bir cilvesi olarak fiziği kazandım. Doğru düzgün fizik bilmediğim için, başta biraz paniklemiştim ama gördüm ki üniversiteye başladığınızda önceki fizik bilgileri hiç işe yaramıyor, sıfırdan öğreniyorsunuz ve bu yüzden hiç bilmemem belki benim için artı oldu çünkü en baştan doğrusunu öğrenerek başladım. 

Üniversitede fizik okurken lisedeki ezberleme olayı, yerini sebebini anlamaya bırakıyor, neredeyse hiç (ufak tefek şeyler hariç) ezberlemenize gerek kalmıyor, her şeyi mantık yürüterek açıklayabiliyorsunuz. En azından böyle olmalı, eğer aksi oluyorsa öğretim üyelerinin öğretme yöntemlerinde sorun var demektir. Bunu da fiziğin en önemli derslerini üniversitede yıllarca (10 yıl) anlatmış biri olarak söylüyorum.

Böyle bir alışkanlık edinince sosyal bilimlerde okuyanlar ile aramızda bir fark oluşuyor. Kafa yapısı mı dersin, düşünme şekli mi yoksa artık hayatına yansıyan olaylara bakış açın mı tam olarak ifade etmesi zor, sosyalcilerin yanında kendimi garip hissederim. Herhalde onlar bize göre daha fazla ezbere yatkın olmalılar. Her ne kadar onlarda da neden sonuç ilişkisi kurulabiliyorsa da, yöntemlerin tarihsel gelişimleri, geliştirici adları, akımlar vs (artık konu her ne ise) bir yere kadar ezber gerektiriyor. Gerçi ben de biliyorum, bir konu hakkında defalarca farklı yerden okuyunca ister istemez aklında kalıyor, ezberlemek için çaba sarfetmek gerekmiyor. Yine de bu durum bile bize uzak çünkü fizikte genelde yazıları değil formülleri okuyoruz biz.

Aslında hayatım boyunca çok kitap okudum, sadece fizik değil. Çalışırken yoldaki taşıtlarda okuyarak (yol 45 dk sürerdi, gidiş geliş 1,5 saat) haftada üç kitap bitirirdim. Yıllarca hem satın aldığım hem de ödünç aldığım yüzlerce (hatta binlerce) kitap okudum. Çoğunu elimde tutmadım okumak üzere verdiğim kişilerden almadım, ya da bağışladım. Bir ara okuduğum kitapları liste yapıyordum kayboldu gitti. Hamilelik ve ardından bebekli dönemde hızım düştü ama hala okumaya devam ediyorum (okuduğum blog/site vs saymıyorum bile). Kindle da 100e yakın kitap var hepsi okunmuş, her tr ye gidişimde 5-6 kitap okuyup bıraktım, internetten bulup okuduğum kitaplarınsa sayısını bilmiyorum artık.

Neyse ben ne diyecektim nereye geldi mevzu. Onca kitap okudum, çok azının ismini ve yazarını hatırlarım. Genelde akılda tutamam. Bu ise toplum içinde ahmak gibi görünmeme sebep olur çünkü kitap ve yazar ismi verilen, içeriğindeki karakterleri kullanan konuşmalarda bön bön bakarım. Muhtemelen okuduğum bir kitaptır ama kitaptan bahsedilene kadar hatırlayamam. Mesela geçenlerde bakıyorum tüm bloglar 1984 kitabını okumuş ondan bahsediyor (bak bu kitabın yazarını ve adını asla unutmam ama), ben o kitabı ilk kez orta okula giderken okumuşum ( büyük ablam üniversiteye gidiyordu onun kitabıydı evde vardı), ondan sonra da belki en az beş kere daha okudum. İnsanların yeni keşfetmiş olmasına şaşırmıştım. Sonra neredeyse tüm dünya klasiklerini okudum ama yazarlar kitaplar karakterler karman çorman mesela şu an kafamda. Genelde fizikçi diğer arkadaşlarım da böyledir ve hatta bir öğrencim vardı, entellektüel görünme konusunda pek bir çaba sarfediyordu. Ciddi ciddi kitapları karakterleri hafızasında tutmaya, kitaplardan replikler ezberlemeye çalışıyordu ve yapıyordu da. Konuşurken cümlelerine kitap adları ve replikleri atıf yaptığında daha saygın görünüyorum derdi ve gerçekten de öyledir, dinleyici daha da etkilenir.

Şimdi ben böyle olunca, gerek buraya yazdığım yazılarda olsun, gerek konuşmalarında olsun atıflardan ziyade kendi sözlerimi dile getiriyorum ve sosyalci kişilerin zengin atıflı yazılarının yanında pek de cılız kalıyorum. Fakat şundan eminim ki, okuduklarım aynen yaşadıklarım gibi bana birşeyler kattı, ben onları özümsedim, fenci kafasıyla sorguladım, harmanladım ve hayata (veyahut kaleme) geçirdim. Kısacası okuduğunuz bu yazıların hikayesi böyle. Eğer fizikle ilgili bir yazı yazsaydım yeteri kadar atıf/kaynak olurdu ama insan hayatındaki çoğu şey sosyal bilimler kategorisine giriyor ve dolayısıyla bilimsel bir ağız içermiyor.