Hollanda'da 4 yasina gelen cocuklar ilkokula basliyor ve 2019 Ocak ayinda, oglum 4. yasini doldurana kadar bir ise girmemeye karar vermistim. Ablasi da cocuklugunun ilk yillarini calismayan bir anne ile gecirdigi icin, en azindan onun da bu hakka sahip olmasi gerektigine inandim. O okula basladiktan sonra da 5-6 ay, gunde 6 saatlik cocuksuz donemi kendime zaman ayirmak, kaybolan benligimi yeniden canlandirmak icin falan gecirmeyi ummustum. Bu yuzden bu surecte is konusunda hic bir girisimde bulunmadim.

O yil Mart ayindan itibaren yasadigim saglik sorunlari, ardindan Temmuz ayinda babamin vefati derken Eylul ayina geldigimizde, is icin girisimde bulunmaya karar vermis; biraz da babama icimden verdigim sozleri tutmak adina yeniden akademiye donus yapmayi hedeflemistim. Ki zaten fizigi cok sevdigim icin vazgecmeyi hic de dusunmuyordum o zamanlar.

Bu amacla bir cok tesebbuste bulunup, simdi bulundugum konuma dogru bir donusum surecine girmis oldugumu farkediyorum geriye bakinca. Akademiyi gercekten istememe ragmen kah senede 2 kere limitli sayida acilan Hollanda universitelerinin post-doc kontenjanlarinin kitligi sebebiyle, kah da doktora calismalarimla yakindan iliskili hic bir calisma grubunun civarinda bulunmamasi, eh biraz yakin konular diyebilecegim gruplarin evime cok uzak universitelerde bulunmasi nedeniyle yeniden sifirdan baska bir doktora yapmayi bile dusundum. Hatta bazi basvurularim da oldu ancak, olumlu sonuclanmadi. Muhtemelen dunyanin her yerinden ogrenciye acik olan bu bir kac kisilik kontenjanlar icin, verdigim aradan oturu mevcut cagin gerisinde kalmistim. Yine de bir yila yakin, bu konuda umudumu kaybetmeden cabaladim, insanlarla kontaga gectim, tum olasi ilanlara basvurdum ve sansimi denedim. Utrecht universitesinde calisan bir turk fizikci ile string theory konusunda grup calismasina bile basladim. Ancak bir turlu adapte olamadim, sartlar yaver gitmedi (uykusuz geceleeer) ve devam edemedim.

Sonra herkesin bildigi gibi Mart 2020'de pandemi basladi! Geriye donup bakinca ozellikle ilk yilinda, cocuklarimin fiziksel ve psikolojik sagligina cok kafayi takmistim. Ozellikle kizimin (8-9 yas) herseyi kismen anlayip kismen anlamlandiramadigi cagda olmasi nedeniyle, biraz zor gecti diyebilirim. Burada yalniz olusumuz, ya birsey olursa cocuklara ne olur korkusu, hayatin ne kadar kisa oldugu gercegi, ailenin ve birlikteligin onemini yeniden hatirlamam gibi bir cok etken kariyerim konusunu defalarca tekrar tekrar dusunmeme sebep oldu. Ustelik expat gruplarimizda buraya turkiye universitelerinden doktora veya post-doc yapmaya gelenlerin birer birer akademiyi birakip ozel sektore gecmesi de fikrimi etkiledi. Ne yazik ki dunyanin bir cok yerinde oldugu gibi Hollanda'da da akademisyenler verdikleri emegin karsiligini alamiyor ve maddi gelir olarak ortalama maasa bile zor erisiyor. Akademideki sahsi tecrubem cocuklarimin olmadigi, hayatimda ders calismaktan baska neredeyse hic bir onceligimin olmadigi, sifira yakin sosyal hayat ve geriye bakinca sadece agir konulara gece gunduz calismis biri seklinde. Simdiki sartlarda bunu gercekten istiyor muyum? cocuklar bundan nasil etkilenir? yapacagim fedakarliklara deger mi? gibi bir cok konudan yeniden degerlendirdim. Ha belki onlar da beni almaya cok merakli degillerdi ama tum bu basvuru surecleri, arayislar, haziliklar, gorusmeler, tekrar tekrar denemeler o kadar zaman ve motivasyon tuketici seyler ki, bu karari en bastan vermem ve ona gore bir yol cizmem cok daha mantikli olacakti.

Sonunda akademiden vazgecmeye karar verdim. Insanin 15 yil verdigi emegi bir tarafa atmasi hic kolay degilmis gercekten ama goze aldim.

Hangi yolda ilerleyecegim konusunda onumde secenekler vardi. Herkesin ilk aklina gelen ama benim hayatim boyunca hic hayalini kurmadigim ogretmenligi bile dusundum. Ogretmenligi kucuk gordugumden degil hasa, sadece kendimi ogretmen olarak dusunemiyorum ki universitede en cok tercih edilen hocalardan biri olmama ragmen. Iyi yapabilirim ama tatmin olmuyorum. Hollanda'da ogretmen olmak icin yapmam gerekenleri (C1 seviyesinde hollandaca, bir cesit formasyon vs en iyi ihtimalle 2-3 yil full time egitim) istemedigim bir alan icin yapmaktansa farkli bir yolla ilerlersem daha hizli olabilirdi. Mevcut yeteneklerimin uzerine birseyler daha eklemeye karar verdim ve bu sirada karsima Data Science cikti.

Gercekten hem web tasarimciligi ve akademide kullandigim programlardan IT konusunda bos sayilmazdim; matematik ve fizik altyapim Data Science icin cok buyuk bir arti idi ve adi Science diye geciyor ama gercekten bilimsel bir yaklasimi var yani science alanindan cok da kopmamis olacaktim.

Pandeminin ikinci yilinda online bir egitimle Data Scientist sertifikasi aldim. 2022 baharinda sertifikam hazir cv'm guncellenmis sekilde heyecanla basvurulara basladim. Birkac is gorusmesi de yaptim ama olumsuzdu. Yaz tatilinin ardindan sonraki cabalarimda da bir gelisme olmayinca baska stratejiler dusunmem gerektigi ortaya cikti.

Ne kadar kalifiye olursaniz olun artik sistem cok degismis. LinkedIn uzerinden hersey ilerliyor ve sirf bu is arama/bulma konusu bile basli basina bir master konusu olabilecek kadar zengin. LinkedIn'in bir algoritmasi var, baglantilarinin sayisini arttiracaksin, insan kaynaklari uzmanlariyla baglantiya gecip surekli nabiz yoklayacaksin, iste cv ni ve kendisi STAR semada sunacaksin, bol bol kendini oveceksin ama bunu usturuplu yapacaksin (biz Turklerin en zorlandigi konu bence bu cunku kulturumuzde kendini ovme ayip!), basvurdugun is ilanlari ingilizce ise dunyanin her yerinden gercek- robot farketmez binlerce basvurunun ardindan genelde otomatik yapilan ilk eleme faslindan basariyla gececeksin falan filan... Gercekten bu asamada epey ugrastik esimle. Adimin hollanda ismi olmamasi belki ilk engele bile takilmis olabilir bilmiyorum. Yaptigim yuzlerce basvurudan onlarca gorusmeden sonra umutlarimi cokca kaybettigim, kendimi toplayip bu sefer de sunu deneyeyim diye yeni stratejiler gelistirdigim cok oldu. Belki de sadece basitce sansim yaver gitmedi ama oldurana kadar cok ugrastik.

Kariyer degisikligi nedeniyle bazi olumsuzluklar da oldu tabi. Kimi pozisyonlar icin tecrubesiz, kimileri icin de gecmiste is tecrubem oldugu icin fazla tecrubeli (!) oldugum soylendi; kiminde sacma sapan ozguvensizlikler yasayip kendimi tam ifade edemeyip ezik imaji cizdigim, kiminde de daha benimle gorusmeden kafasindaki on yargiyla benimle dogru duzgun konusmadan formalite gorusme yapan HR'lar tecrubesi de yasadim. 

Diger bir dezavantajim da bu yeni ulkede beni bu yeni calisma alaninda refere edebilecek kimsenin bulunmamasi idi. Dolayisiyla bazi cevrelere kendimi tanitmam ve gostermem gerekiyordu. Bu anlamda bazi gruplara ve etkinliklere de katildim. 

2022 Kasim ayinda Amsterdam'da kadinlarin IT sektorunde sayisini arttirmayi desteklemek amaciyla ucretsiz egitim saglayan ve ardindan partnerleri ile seni baglayip is imkani saglayan bir kurum ile gorusup orda egitimlere baslamaya hak kazandim. 5 kisilik kadin grubumuzda mevcut sertifikama ilave bazi sertifikalar almami saglayan ve beni gelistirecek olan projeler yaptiran bu egitim kurumundan gercekten memnun kalsam da yine aksilikler cikti, once bize egitim veren ozel okulla anlasmalarinda sorun ciktigi icin gereginden fazla ara verdik, sonra bir sekilde tamamlandi ama bana ayarlayabildikleri iki farkli partnerden iki is ilani icin yaptigim gorusmeler olumsuz sonuclandi. Bunlardan birincisi gayet uluslararasi bir firma ve hollandaca konusma sarti yok ama meger ilan tecrubeli elaman ariyormus. Sonradan anladigim kadariyla bu ilan normalde herkese acik olan, bizim kuruma dair bir oncelik hakki olmayan (ki bizim daha ogrenme asamasinda oldugumuzu biliyorlar) ve tecrubesiz bulundugum icin alinmadigim bir gorusme oldu. Sacmaligin daniskasi. Ikincisi de akici hollandaca konusan birini aradiklari icin dogru duzgun degerlendirmeye bile alinmadigim bir pozisyon (ki bu yine herkese acik bir ilan). Anladim ki bu kurumdan gelen bir aday olmamiz bize bir oncelik saglamiyor, is yine sana kaliyor, fakat tabi ucretsiz cok guzel egitimler aldigimi inkar edemem.  Acikca goruluyordu ki is bulma konusunda bana cok da fayda saglamayacaklar. Zaten bizim donem egitimleri bittikten sonra, artik partnerleri sadece hollandaca konusan eleman ariyor diye tum dersleri ingilizceden hollandacaya cevirdiler ve hala oyle devam ediyor. Bana da yardimci olamadiklari icin mahcup olduklarindan olsa gerek, tekrar bu sefer hollandaca istedigim egitimi ucretsiz alabilecegimi soylediler. Oradaki egitimim Mart 2023 de bitti, ama bana destek sureleri, sozlesmeye gore, egitim bitiminden sonra 6 ay daha devam edecekti. 

Egitimden sonra is basvurularina yogunlastim ve yaz oncesi-yaz sonrasi donemlerde demin yazdigim gibi bir cok olumlu olumsuz tecrubeden sonra kasim-aralik gibi bu sefer farkli bir strateji denemeye karar verdik. Bu kisimda esim daha cok rol sahibi oldu cunku ben depresyonlara girip girip cikiyordum. Gercekten oyle bir yilginlik ki, insan kendinden suphe duymaya basliyor ve demek ki ben gercekten ise yaramaz biriyim diye kuruntulanabiliyor. Bu surecte en zorlandigim seylerden biri moralimi yuksek tutmak oldu diyebilirim. Kimi basvurularda 2. ve 3. gorusme asamasina gelmeme ragmen bir sekilde olumsuza donuyordu ve her seferinde umutlarin bosa cikmasi cok yorucuydu. Cok guzel isler, cok iyi firmalarla gorustum. Bazilari icin heyecandan uyuyamadigim olmustu. Fakat simdi sunu farkediyorum ki, cok unlu, cok populer bazi firmalar o kadar profosyonellikten uzak davranislar sergilemisler ki, insan hayret ediyor. 

Esimin yeni taktikleri sayesinde basvurularda nokta atislari yapmaya basladik ve hepsinden donus aldik, cogu gorusme talep etti, gorusmelerde kendimi pazarlama teknikleri uzerinde calistim (butun bunlar hep saatlerce zaman aliyor bu arada) ve yilbasindan sonra gorustugum ve daha ilk gorusmede kendime cok yakin buldugum bir firmayla gorusmeler iyi gitti, 3 gorusmenin ardindan teklif aldim. Bu gun itibariyle onlarin bir haftalik calisaniyim. 

Pandemide aldigim online egitimde Data Scientist olmustum, kadin destekcisi kurumdaki egitimden sonra Microsoft'un Azure platformu uzerinden Data Engineer oldum ve simdi calistigim firma Microsoft Azure platformu uzerinde musterilerine Cloud konusunda destek veren bir Microsoft Partner firmasi. Boyle oldugu icin, tum elemanlarinin Azure Cloud ile ilgili olabilecek tum bilgiyi ogrenip Azure'un mumkun tum sertifikalarini almasi icin tesvik ediyorlar ve bir veya birkac alanda uzmanlasmani sagliyorlar. Benim icin hedeflenen ise simdilik ilk iki ayda cogunlukla egitimler alip en az 3 tane daha ekstra sertifika almam ve sonra projelere baslamam seklinde. Unvan olarak da bu sefer IT/Cloud Engineer'a layik goruldum ki memnunum. Yani bir haftadir yeniden ogrenci oldum ve sabahtan aksama kadar ders calisip soru cozuyorum, galiba ogrencilik benim kaderim :)) Neyse ki konu cok ilgimi cekiyor.

Bir de bu firma hollanda firmasi icin durmadan hollandaca konusmalara ve toplantilara katiliyorum. Basit konularda ben de hollandaca cevap veriyorum ama komplike durumlarda karsimdaki hollandaca konusuyor ben ingilizce seklinde ilerliyoruz, bakalim bir kac ay sonra bu durum nasil degisecek.

Cocuklar cephesinde hersey yolunda, benim annelik cephesinde biraz duygusal sarsintilar oldu ama cabuk gecti, simdi ev-is-cocuk dengesini de oturtabilirsem guzel olacak.

Bakalim hayatimin bu dorduncu fazi bize neler katacak? Heyecanla bekliyorum.