Punch Nakisi (Punch Needle) Hakkinda Temel Bilgiler

Birkac yil once instagramda takip ettigim bir yabanci hesapta gordugum punch needle yastiklara daha o an heves etmis ama hayat telasinda erteleyip unutmustum. Karantina doneminde terapi niyetine yapilacak seyler ararken yeniden aklima geldi ve bu sefer kendimi ihmal etmeyip gerekli malzemeleri siparis verdim.  Fakat maalesef yanlis siparis vermisim, yeni siparis ve bekleyis bir aydan uzun surdu. En son birkac hafta once malzemelerime kavusunca, bir hevesle basladim ancak, okudugum arastirdigim her bilgide, bazi seylerin eksik anlatildigini, videolarda tikir tikir cok basit gorulen islemlerin, aslinda o kadar kolay olmadigini farkettim. Deneye yanila kesfettigim puf noktalarini uzun uzun yazmaya karar verdim. Bu yazida bunlari bulacaksiniz.

Punch nakisi icin neye ihtiyacimiz var?

Internete bakinca hazir baslangic paketlerinde ihtiyaciniz olan her seyi sunuyorlar. Bu paketlerin icinde punch ignesi, kumas, kasnak ve ip hepsi bir arada. Temel malzemeler 4 tane. Fakat evde olan malzemeleriniz varsa hepsini almak zorunda degilsiniz. Ben sahsen kasnak ve igne disinda birsey almadim. Orgu ormeye de merakli oldugum icin gereginden fazla aldigim orgu yumaklarini kullanip tuketmeye karar verdim. Yine kumas da almadim (daha dogrusu ilk sipariste almadim ama ikincisinde paket olan daha hesapliydi, ufak bir kumas olan paketten aldim) evdeki kumaslari kullanmaya karar verdim. Soyle ki, asil istedigim punch nakisi yastiklar yapmakti. Ve evde, yillardir canim sikildikca degistirmek icin veya indirimde gordukce aldigim cesitli kirlent kiliflari bulunuyordu. Bu kiliflarin uzerine desenler yaparak yeniden kullanmak istedigim icin ayrica kumas alip, kumasi yastik biciminde dikip, fermuar takip vs ugrasmak istemedim. Tabi surasi bir gercek ki, duz kumas uzerine calismak hazir dikilmis kilif uzerine calismaktan daha kolay, ancak oluyor, olmuyor degil. Yine, eger cok zor olursa bazi yerleri sokup dikmek mumkun. Hatta bazen dusunuyorum, hazir dikilmis duz kiliflar alip uzerine desenler isleyip satis bile yapilabilir. Cunku ozellikle dekorasyon magazalarinin sezon sonu urunlerinde, kumas fiyatindan ucuza hazir dikilmis kiliflar bulunabiliyor.

Yine yastiklardan baska, kullandigim bez cantalari suslemek, cocuklarin odalarina dekorlar yapmak. ceketlerine minik sus yamalari hazirlamak istiyorum. Tabi punch nakisi ile yapilacaklarin sayisi sizin hayal gucunuze bagli. Paspas, hali, havlu nakislari, cocuklara oyuncaklar, kiyafetler, duvar dekorlari hersey yapilabilir. Yazinin icinde pinterestten aldigim ornekleri bulacaksiniz. Benimkiler bitince onlari da ekleyecegim.

duvar panolari

Peki hangi igne? Ilk verdigim sipariste punch ignesini alirken dikkatsiz davranip kalin bir igne almisim. Aslinda nasil bir igne almam gerektigini hic bir yerde okumadim. Uzerinde de numarasi yazmiyor cogu urunun. Fakat ayni orgu icin farkli kalinlikta sislerin olmasi gibi, nakis icin de farkli kalinlikta igneler var. Ilk aldigim igne 5-6 no kalinligindaki bir sis kadar kalindi (tabi ki numarasi yazmiyordu-asagidaki gorsel), boyle bir igneyi her kumasta kullanamiyorsunuz. Benim kullanmayi hedefledigim kumaslarda kocaman delikler oldu, kumas tahrip oldu ve nakis tutmadi. Gercekten videolari inceleyince, bu kalin ignelerin etamin kumasi gibi kalin ve delikli kumaslarda kullanildigi dikkatimi cekti. Diger yandan onu iade etmek istemedim cunku kalin etamin kumasina, kalin yunleri kullanarak paspas tarzi seyler yapabilirim. Ozellikle genis olcekli nakislar yapacaksaniz, hizli bitmesi acisindan kalin uclu igneler ve kalin ipler kullanmak kolaylik saglayacaktir. 

Ikinci siparisimde, icinde 3 tane farkli kalinlikta ignesi olan asagidaki igneyi aldim. Bunda da bazi urun aciklamalarinda kac mm olduklari yazmiyordu. En kalin igne yaklasik 2,5-3 mm civarinda, digerleri de bundan daha ince. En cok bu setin kalin ignesini kullaniyorum cunku elimdeki iplerin cogu 3 no sis ile ordugum orgu ipleriydi. Ve kullandigim kumaslar icin de sorun olmadi. 

Peki nasil ip? Kullanacagimiz ipin igne ile uyumlu olmasi gerektiginden bahsetmistik. Belki resimden de gorebilirsiniz, bu ignelerin ortasi bos, silindir gibi bir yapisi var. Ip bunun icinden geciyor ve arkadan cikiyor. Nakisi islerken, ip kullanildikca ignenin icinden kayip kumasa dogru ilerliyor. Iste bu asamada, kullandiginiz ipin, ignenin icinden rahatca aksamadan gitmesi onem kazaniyor. Bu yuzden ignenin kalinligina uyumlu veya daha ince ipler kullanilmali. Daha kalin ip kullandiginizda, ip sikisiyor ve nakis takiliyor (hatta takilinca da sokuluyor). 

Kalinliktan baska takilmaya sebep olan bir diger faktor de tuylu ipler. Eger ip cok tuylu ise kumasa giris noktasinda, igne tuylere dolanip nakis sokulebiliyor. Fakat tuylu oldugu halde akis sorunsuz ilerliyorsa, kumasa giri kisminda biraz daha dikkatli olup, yavas yavas yaparak tuylu iplerle de basari saglanabilir. Sadece biraz daha ugrastirir. Ancak mesela deseninizin bir yerine tuylu bir goruntu vermek istiyorsaniz neden olmasin?

yastik-oyuncak

Peki nasil kumas? Yukarida bahsettigim gibi, igne kumas iliskisi cok onemli. Narin kumaslarda ince uclu igneler kullanilmali ki tahrip olmasin. Igneyi kumasa batirip cikardigimiz icin esnek olmayan (penye vs olmaz) ve mumkunse dokumasi siki olan kumaslar kullanmakta fayda var. Seyrek dokunmus kumaslar nakisi iyi tutmuyor. Neden derseniz, punch nakisi aslinda igneyi batirip cikardikca ipi kumasa hapsetmekten ibaret. Ayrica bir dikisi, alttan ustten gecireyim de baglayayim mantigi yok. Yani bir ucunu cekseniz hemen sokulur. Kumas siki oldugunda, ipin kalinligi ve kumasin dokusu orada bir sIkIsIklIk yaratiyor ve nakis oyle bozulmadan duruyor. Yine de baslangicta cok sokulecekmis gibi gorunen islemeniz, defalarca ayni yere igneyi batirdiginizda sikilasiyor ve daha saglam oluyor.

Modern desenli yastiklar. Punch nakisi iki yonlu yapilabiliyor, bir tarafi tuylu gorunum, diger tarafi duz gorunum veriyor. Ancak yaygin olan tuylu tarafin kullanilmasi, duz taraf arka oluyor. Bu yastiklar arka taraf olarak islenmis. Bazi calismalarda arka on hepsi bir arada kullanilip farkli yukseklikte desenler yapilmis.  

Peki nasil kasnak? Igneyi batip cikarirken kumasin gergin kalmasini saglayacak her hangi birsey kasnak olabilir. Ben standart kasnaklardan haric asagidaki kasnaktan da aldim, kizim yaparken kucagina koydugunda daha guvenli olmasi icin. Bu kasnak iki yonlu kullanilabiliyor, genis ve dar olcekli calismalar icin. Fakat mesela kare bir kasnak icin, 4 citayi birbirine monte edip kumasi ona sabitleyenler de var. Resim cerceveleri de benzer isi gorebilir. Hatta kase bile kullanabilirsiniz. Mesela bir yuvalak kasenin uzerine kumasi koyup alttan buzup baglayarak gergin bir kumas elde edebilirsiniz. Hatta bir keresinde, isledigim hazir kirlentin kose kismina ulasabilmek icin dikdortgen saklama kabini koseye yerlestirip kumasi gerdim ve oyle isledim. 

Temel malzemelere degindikten sonra nakisi yapis asamasindaki puf noktalara deginmek istiyorum. Youtube, pinterest ve hatta instagramda bir cok model, ornek, video bulabilirisiniz. Ipi, igneyi, kasnagi, deseni hazirladiktan sonra, igneyi batip cikararak nakis yapiliyor. Puf noktalarini anlayip, eliniz alistiginda gercekten cok zevkli yapmasi. Sadece bazen yaptiginiz yerler sokulebilir veya igneyi batirdiginiz halde ip kumasin icinde kalmayip geri cikabilir, bunlar cok sinir bozucu. Eger nakisiniz bir turlu olmuyorsa, 

• Kumasin, igne ve ip kalinliginin uyumlu oldugundan emin olun. Yukarida hepsine degindim.
• Desene ilk baslandiginda ipin icerde kalmasi biraz daha zor olabilir ancak ilerledikce daha kolay oluyor. Ilk batislarin ardindan parmaginizla bastirip, igneyi cekince ipin de cikmasini engelleyebilirsiniz.
• Ard arda islediniz ve ilerlediniz, geriye bakinca butun ipin kumastan cikmis oldugunu gordunuz, maalesef bu oluyor, kesin ip takilmistir o yuzden sokulup cikmistir. Oncesinde yumaktan bir miktar ipi acip serbest birakin, akis kolaylasacak.
• Arada bir kac igne batimi atlamis (ip yerinden cikmis) olabilir o kismin uzerine geldiginizde, ayni yere birkac kez batip cikarsaniz, desendeki bosluklar kaybolacaktir.
• Isleme yaparken ilerlediginiz yonun tersi yonde ipin kalmasina dikkat edin. Geride kalmazsa, bir sonraki batirista, ip yolu kesiyor ve onun ustune batinca, ip cekilerek islenmis yerlerin sokulmesine neden oluyor. Bu sorun tuylu iplerde ipin yonu dogru olsa da cok oluyor bu yuzden ekstra dikkat.
• Igne batis araliklarinin birbirine yakin olmasi nakisin daha saglam olmasina ve iyi gorunmesine sebep oluyor. Yakin araliklarla batirmakta fayda var.
• Diyelim yamuk islediniz ve sonra soktunuz, kumasta kucuk delikler kalabilir.  Onlari elinizle ovusturursaniz duzelir, yine yikandigi zaman kumas tekrar kaynasacaktir.
• Nakisi islerken hic bir baglama olmadigindan, nakis sokulmeye cok musait. Bu durum, duvar panolari gibi seylerde sorun yaratmaz ancak, ozellikle cok kullanilan yastik gibi seylerde zamanla sokulme olabilir (aslinda tecrubem yok oyle olacagini dusunuyorum, terzi olan annem de sokulebilir yapistir dedi). Bir videoda kadinin kumasin arkasina bir cesit yapistirici surdugunu gordum. Ancak bir cok videoda da hic birsey yok. Sanirim en azindan iplerin uclarinin oldugu yerlere ben de surecegim.

Bu yastikta da on arka karisik calisilmis