Bebekle Beraber Uyumak ve Bizim Uyku Düzenimiz

Daha önce uyku düzenimiz konusunda bir yazı yazmıştım. Helo'nun 16. ayının dolmak üzere olduğu bu günlerde bir toparlama yazısı ile birlikte güncelleme yapmak istedim.

Kızım doğduğundan beri neredeyse sürekli bizimle beraber uyudu. Bebeğin ayrı odada veya yatakta uyuması gibi bir takıntım hiç olmadı. Çünkü daha hamile değilken bile beraber uyumanın faydalarını okumuştum. Bazı doktorlar ayrı uyutulmasını tavsiye ediyor olsa da bebeğin anne ile uyumasın destekleyen ve yararlı olduğunu savunan kişiler hiç de az değil. Beraber uyuma fikrine sıcak baktığım halde bu seçimi yaparken yine her iki olasılığı da denedim ve bize en uygun olacak şeye karar verdim.

Doğduğu zaman Slovakya'da yaşıyorduk ve ayrı oda hazırlayacak ekstra odamız zaten yoktu. Yatak odasına koymak üzere bir beşik almıştık. Geceleri bizden ayrı beşiğinde yatırmayı da denedim, beraber yatmayı da. Sonuçta daha iyi ve uzun süre uyuduğu, geceleri ağlamadığı için bizimle uyuması seçeneğini seçtim. Bu yazıda illa ki bebeğinizle beraber yatın demiyorum, bizim tercihlerimizden ve faydalarından bahsedeceğim, seçim elbette ki bebeğinize ve size kalmış.

Diğer yandan ayrı oda fikrini ise ufak olduğu zamanlar için hiç düşünmedim. "Sanki onu yalnız başına terketmişiz, biz babasıyla aynı odada yatarken o tek başına farklı odada yatacak fikri" bana hep vicdan azabı veriyor. Mesela kardeşi olsa, yalnız olmasa tamam ama tek başına koca bir odada yapayalnız bırakmaya içim elvermiyordu. Dolayısıyla ya bizimle aynı yatakta, ya da kendi beşiğinde ama illa ki aynı odada yatacaktı.

Slovakya'da doğduğundan itibaren 7. ayının içinde taşındığımız diğer eve kadar geceleri hep aramızda uyudu. Yatağımız geniş olduğu için hepimize ait bir alan vardı yatakta. Hepimizin yastığı ve yorganı ayrıydı. Helo ortamızda yatarken bize doğrudan temas etmiyordu ancak istediğinde temas edebileceği mesafedeydik. Bu mesafeyi korumaya dikkat ettim ki sonraki geçişlerde zorlanmasın. Sadece emzirme sırasında temas halindeydik ve bazen de sıkıntılı dönemlerinde (diş, hastalık vs) elini veya kolunu tutuyordum. Fakat hareketlendiği dönemlerde kendisi kayıp özellikle babasına yanaşıyordu ki babasını daha az gördüğü için ona yakın durmak istiyordu. Bu davranışı çok hoşuma gidiyordu çünkü bilinçaltında babasına olan ihtiyacını gidermiş oluyordu uykusunda. Doğduğundan beri gece sadece iki kere uyanmadan emer ve sabaha kadar kesintisiz uyurdu ve bunun beraber uyumamız nedeniyle böyle olduğunu düşünüyorum, çünkü beşiği de denedik onda çok daha sık ve ağlayarak uyanıyordu gece boyunca. Yani sıkıntılı dönemleri saymazsak uyku problemimiz hiç olmadı.

Aramızda yatarken ezeceğimden hiç korkmadım. Çünkü yaşayarak gördüm ki bir çeşit refleks oluşuyor. Bu hem bende hem de eşimde oldu. Uyusanız bile bilinç altınız bebeği korumanız gerektiğini biliyor. Yurt dışında yaşayan taze annemiz Öğrenen Anne de öncesinde ayrı yatma fikrini kabul etmişken şimdi beraber uyuduklarını ve ebenin yönlendirmesini bu yazısında yazmıştı.

Bebeğin anne babayla beraber uyumasının gerekliliğine inandığım kadar, vakti zamanı geldiğinde ayrı yatakta ve hatta kendi odasında uyuması gerektiğine de inanıyorum. Bu vaktin ne zaman olduğu çocuktan çocuğa değişecektir ama uzmanlar çocuğun cinsel kimliğinin gelişmeye başladığı 3 yaş civarında bu işin çözülmüş olmasını tavsiye ediyor. Benim düşünceme göre kızım gece beslenmesini kestiği ve kesintisiz uyuduğu, ayrıca duygusal olarak da hazır olduğu dönemde ayrı odaya geçmeli. Dolayısıyla yapacağım her geçişte, önce onu yavaş yavaş hazırlamalı ama zorlamadan, kızımı gözlemleyerek ve uzun vadede alışarak bu geçişi yapmalıydım. Genelde ben onunla ilgili yaptığım tüm değişikliklerde buna dikkat etmeye çalışıyorum. Ek gıda, uyku, emzik gibi.

Bu yüzden 7. ayının içinde Slovakya'da ikinci eve taşındığımızda uyku biçimimizi biraz değiştirdim. Beşiğimiz sıradan düz parmaklıklı bir beşik olmasına rağmen, bir kenarını monte etmedik, bizim yatakla aynı seviyeye getirdik ve birleştirdik. Kaymaması için duvar ve bizim yatak arasına sıkıştırdık. Bu süreden itibaren bir yaşına kadar benim yanımda ama beşiğinde yattı. Genelde yine kendi alanı içinde kalıyordu ama bazen yanıma kayıyordu. Bazı sabahlar da aramıza alıyordum, bazen de kendisi geliyordu. Tam zamanını hatırlamıyorum ama (8-9. aylarda olabilir) gece beslenme sayısı bire düştü. Yine uyanmıyordu, acıktığı zaman çok hareketleniyor, sağa sola dönmeye başlıyor, hatta kalkıp oturuyordu uyurken. Ben de acıktığını anlayıp beslediğimde yeniden derin uykuya geçiyordu.

13. ayına doğru Slovakya'dan ayrıldık ve bir süre İstanbul'da kaldık. İstanbul'da kaldığımız zamanlar yine beraber yatıyoruz. Bu sürede ağır bir soğuk algınlığı geçirdi, burnu tıkandı ve emmeyi bıraktı. Ancak iğnelerle iyileşebildiği 15 günlük hastalıktan sonra emmeyi tamamen bırakmıştı. Fakat son birkaç aydır devam sütü desteği aldığı için gece bir kere beslenmeye devam etti. Tabi bazı istisna durumlarında bu sayı değişebiliyordu onu saymıyorum.

13,5 aylıkken Hollanda'ya taşındık ve ev bulana kadar geçici bir dairede kaldık. Dairede ayrıca bir beşik bulunuyordu ve birkaç gece aramızda yatmasından sonra beşikte yatmak istedi, beşikte yatmak için ağladı ve o günden sonra -hala da bu şekilde devam ediyor- bizim odamızda kendi beşiğinde (bu sefer her parçayı monte ettik ve yatağımızdan bir adım öteye koyduk) yatıyor. Bu kararı kendisi verdi ama gözlemlediğim kadarıyla bu geçişin nasıl olduğunu anlatmaya çalışacağım.

Tam zamanından emin değilim ama galiba 9-10. aylara tekabül ediyor, uyuma pozisyonu biraz değişmişti. Genelde büyüdükçe bebek beşiğe sığmayacak derdine düşeriz ama boşunaymış. Uyurken özellikle kendisini beşiğin bir kenarına veya köşesine sıkıştırıyordu. Ve eğer beşiğinde değilse bize ya da yatakta başka bir yere (yastıklara, yatak başına falan) kendini sıkıştırıp uyumaya meğilliydi. İnstagramda ve bloglarda diğer uyuyan bebek fotolarında da benzer eğilimi gördüm. Galiba bu aylarda bebekler sırtını bir yere yaslamak ihtiyacı hissediyor. Bu yatış biçimi onlara güven veriyor olmalı. Sıcak havalarda ise anne babaya yaslanmak pek hoşlarına gitmiyor olsa gerek. İşte bu dönemde bebeğin ayrı beşiğe geçirilmesinin kolay olacağını düşünüyorum. Biz biraz geç kalmış olabiliriz ama diğer yandan da benim mekanım algısı gelişmeye başlamıştı kızımda, bunu beklemiş olduk. Artık kendine ait bir alanının olmasını istiyor ve bundan hoşlanıyordu. Uyanık iken kenarlarına tutup sallanmak, yatağın içinde cee oyunları yapmak, kafamı parmaklıklardan sokmaya çalışıp (tabi ki sokamayıp) seni yiceeeem oyunlarında saklanacak yeri olması, yani bu şekilde kendine ait güvenli bir bölgeye sahip olması hoşlarına gidiyor. İşte tam bu aşamada bebeğinizin bir beşiğe geçmesi özgüvenini geliştirebilir. Çünkü eğer anne babayla uyumaya devam ederse, bu saatten sonra beraber uyumak dönülmesi daha zor bir alışkanlığa dönüşebilir. Elbette yine her bebeğin ihtiyaçları farklıdır, bunu bebeği en iyi gözlemleyen anneleri daha iyi bilir. Bu hususta verebileceğim tek tavsiye bahsettiğim dönemleri takip edip iyice gözlem altında tutmanız ve bu sırada değişime açık olup olmadığını sınamanız olacak.

Bu işin bir sonraki aşaması, kendine ait bir yataktan fazlası, kendine ait daha büyük bir alan. Yeni evde ekstra odamız (ve şansımıza içi dolu bir çocuk odası) olduğu için yavaş yavaş bu geçişe başladık. Önce sadece oyun zamanları oradayız. Bazen odasındaki yatakta beraber veya yalnız yatarak dinleniyor. O odaya gittiğinde kendi başına kalması için hemen peşinden gitmiyorum. Bazen ordaki oyuncaklarıyla yalnız kalıyor. Şimdi bazı eksiklerini de giderip, onun için daha cazip hale getirmeye çalışıyorum odayı, ardından öğle uykuları ile o odaya alıştırma sürecine başlatmayı umuyorum ve inşallah kendini hazır hissettiği zaman ayrı odaya geçecek.

Şu anda gece beslenmesi de bitti gibi. Eğer gündüz yeterli yemişse çoğunlukla hiç uyanmadan sabaha kadar uyuyor. İyi beslenmediği zamanda ise bir kere uyanıyor, süt içiyor ve hemen yeniden uykuya dalıyor. Geceleri yaklaşık 11 saat, gündüzleri de 1,5 saat (bazen 2,5 a kadar çıkıyor) bir kere uyuyor. Hangi ayda ne kadar uyumalı konusunda My Kundak sitesindeki bilgiler bize çoğunlukla uydu bu zamana kadar.

Uykuya dalma konusuna gelince, 5 aylıktan beri genelde bir müdahale olmadan, bazen ninni ve okşama eşliğinde kendi başına uykuya dalabiliyor. Fakat bazı dönemler (ki bunlar yine diş çıkarmalara rastlıyor) hem ayağımda hem de çarşafta salladığım oldu. Yine bu dönemlerde alışacağından pek endişe etmedim çünkü süreç sona erdiğinde kendiliğinden bu yöntemleri reddediyordu Helo. Tüm zamanlarda böyle oldu. Uyku arkadaşı olarak ilk dalma aşamasında emziği ve elinde gevelediği tülbenti ise uykuya dalmasına çok yardımcı oluyor. Gün içinde uyku saatleri genelde düzenli oluyor ama bazen şaştığında ısrar edip uyutmaya çalışmazsam sinirlerim için daha hayırlı. Zaten sonra uykusu gelince kısa sürede dalıyor. Tek dikkat etmeye çalıştığım uykusu gelmeye başladığında enerji verecek, dikkatini dağıtacak şeylerden uzak tutmak.

Sizin de uyku konusunda tavsiyeleriniz varsa bekliyorum.