Bezsiz Helodünya

Neredeyse her anne-çocuk blogunda bu konuyla ilgili yazılar var. Herkesin tecrübesi kendine özel ama belli başlı özellikler hepsinde aynı: giriş gelişme ve sonuç. Ben de bizim tecrübemizi yazıp, toplu bir bakış açısı sunmaya çalışacağım.

Tuvalet eğitimine giriş:

Bu aşamayı biraz daha detaylı olarak daha önce yazmıştım burada http://ge-ce.blogspot.nl/2014/04/tuvalet-egitimine-giris.html

Bebek sahibi olduktan sonra algıda seçicilik başlıyor ya insan daha zamanı gelmese de, çocuklarla ilgili tüm süreçleri takip ediyor. Ben de çok uzun zaman önce (şu an 2yaş3aylık, 1,5 yaşından itibaren) tuvalet eğitimi ile ilgili bilgileri topluyordum. İşte nedir bunlar, lazımlık oturak almalı, bunları hayatına dahil etmeli, ilgisini çeken kilotlar, arada bezsiz dolaştırmak vs. Ben bunları çok önceden tedarik ettim, evde zaman zaman kullandırttım, ilgisini çektiği zamanlar da oldu, çekmediği zamanlar da. Ancak kızımın genel olarak çok önem verdiğini söyleyemeyeceğim. Bu arada öyle zilli milli, cıvıl cıvıl değil dümdüz bir lazımlık (ikeadan almıştım) ve sıradan bir klozet adaptörü aldım. Böyle şeylerin mümkün olduğunca sade olması gerektiğine inanıyorum. Zira alıştırma süreci dediğin 3-5 gün birşey bir daha yüzüne bakmayacak ve tabi ki her yerde kişisel tuvaletlerini bulamayacak.

Sonra bezsiz dolaştırma işine girdim. Belki 6 ay önce başladım ama şimdi o kadar uzun olması gerektiğini düşünmüyorum. Çok düzenli değildi, günde 2-3 saat bezsiz duruyordu. Bazen düzenli olarak her gün çıkarıyor, bazen günlerce hiç çıkarmıyordum. Tamamen keyfime göre. Bunu neden yaptın derseniz, diğer yazıda anlatmıştım, çocuğun böyle bir seçeneğin varlığından haberdar etmek. Bu güne kadar tüm basamaklarda geçiş zamanlarını kızımın tercihine bıraktım. Ama düşününce emmeyi bırakması, yatağını değiştirmesi gibi aşamalarda her iki seçenek de gözünün önündeydi. Yani hem emmeyi, hem de emmemeyi biliyor, hem odasında yatağı var hem de yanımızda. Fakat bez olayını düşünürsek, neredeyse doğduğundan beri hep poposunda diğer seçeneği hiç yaşamıyor. Bu serbest zamanlar ona bak bezsiz bir hayat var istersen bunu seçebilirsin demek içindi.

Bu süreçte doğrusu acaba kafası karışır mı diye düşündüğüm oldu, annem hem çıkarıyor hem bağlıyor, hangisine yapsam acaba diye düşündü mü bilmiyorum. Ancak böyle bir izlenim almadım. Eğer bağlatmak istemeseydi zaten hemen sonraki aşamaya geçecektim.

Bu sürecin faydaları ise şöyle, mutlaka kaçırdığı zamanlar olacak, bu anlarda olayı gözlemliyor. Hatırlıyorum da ilk yere işediğinde müthiş bir şaşkınlık yaşamıştı. Bacaklarından sular akıyor ve ona bakakalmış haldeydi :) Gerçi kakayı beze yaparken de biliyorlar genelde, zorla çıktığı için, ama çişi çoğunlukla farketmiyorlar. Aynı dönemde bezsiz hayata geçtiğimiz blog arkadaşım Tuba da oğlunun bu süreçte çişin pipiden geldiğini anladığını söylemişti. Onlar için ne müthiş bir bilgi.

Yani giriş aşamasını, malzeme tedariki ve bezsiz saatler olarak toparlayabilirim. Biz çok erken başladık ama son 1-2 hafra daha yoğundu. Dolayısıyla 1 hafta 10 gün günde birkaç saat bezsiz dolaştırılmasını tavsiye ederim. Tüm gün değil de böyle azar azar olması kazalar daha az olacağı için anneyi yıpratmadan hazırlıyor.

Gelişme bölümü:

Evet şimdi büyük adımı atma vakti. Bunun için annenin kendini hazır hissetmesi gerekiyor. Önce bu konuda yazılmış yazıları okudum ciddi şekilde, sonra eksik malzeme tedariki (yatak altına koruyucu aldım, alıştırma kilodu alsan mı diye düşündüm sonra tercih etmedim). Çoğu yazıda ilk üç gün önemli, komple bırakın gibi tavsiyeler vardı. Suyu kovayı hazır edin tavsiyeleri de. Doğrusu gözümü çok korkutuyordu ama bir yazıda şöyle diyordu; çocuklara neyi nasıl yapacağını öğretin ve ona bir şans verin. Onlar çok zekiler hemen kapacaklar. Bu düşünce beni motive etti, ben bu şansı vereyim, yolunu açayım, sonuca o karar versin. İstemezse başka zaman deneriz, ona bu fırsatı sunmam gerek. Böylece gelişme aşamasına geçtim.

Bu aşamaya geldiğimizi bize çocuk söyleyecek. Mesela bez takmak istemeyecek veya her çişten sonra bezi çıkar diyecek. Helo, normalde kakadan sonra değiştirmemi isterdi ama geçen hafta her çişten sonra çıkar demeye başladı (bu arada bizim kız ikisine de kaka demekte ısrar ediyor). Bir hafta böyle sürdü, çok beklemezdim aslında ama babannesi bizdeydi ve hep dışardaydık. Yapamadım. Tabi olan bütçeye oldu dünya kadar bez attık her çişten sonra :)

Bu sinyali bir iki gün test etmekte fayda var. Tek seferlik mi sürekli mi, sürekli ise başlayabiliriz. Bezi tamamen atıyoruz. İlk 2-3 gün olayı öğretme dönemi. Her çişi geldiğinde bunu farketmesi ve oyunu bırakıp tuvalete gitmesi gerektiğini öğrenecek. Bu süreçte kazalar olabilir çok normal yepyeni bir olay onun için.

Pazartesi günü sabahtan başlayarak genelde ben oturttum belli zaman aralıklarıyla. Hepsini yakaladık. Bazen yapmadığı da oldu ama kızım oturup önüne oyuncak koyup oynamaktan hoşlanmıyor. Varsa yapar yoksa kalkar o kadar. O gün özellikle lazımlıkta çişini görmek onu çok heyecanlandırdı. Bu arada bizim ev katlı olduğu için alt katta lazımlık, üst katta klozet adaptörü kullanıyoruz. Klozete çiş yaptığında her defasında nereye gitti diye soruyor, göremediği için üzülüyor ama lazımlık onu çok motive etti. Amacım gece de bezi tamamen atmaktı ama yine kendiliğinden gelişen bir durum sebebiyle gece atamadım. Öncelikle yatağına örtü sermemi istemedi, serdirmedi. O gün gündüz uykusu uyumadığı için saat 6 da aç sızdı. Uyandırmamak için bezi bağladım (günlerdir geç yatıyordu kocamla bi film seyredelim istedik :)) Gece süt ve çorba takviyesi yapıldı. O gece bir kez işemiş, sabah tuvatele yaptırdım.

Salı günü sabah okul vardı. Okulda daha çok iyi iletişim kuramadığı için tuvaletini anlatamazdı bu yüzden bezli gitti. Gelince çıkardım. O gün kazalar da oldu, isabet de etti, yine ben sormaya ve hadi otur demeye devam ettim. Bir önceki geceden cesaret alarak (tek kez yapması bence çok iyiydi, ayrıca önceden de çoğu gece hiç yapmıyordu) bağladım, yine hiç yapmadı, sabah kendisi tuvalete gitmek istedi ve tümünü yaptı.

Çarşamba günü tüm gün evdeydik, ben artık sormayı bıraktım. Zaten çişi yoksa hayır dediğinde ısrarla hadi oturalım belki gelir vs hiç demedim tamam gelince söyle diyordum, o gün hep kendisi söylemeye başladı. Ancak geldi şeklinde değil de yaptım şeklinde, bakıyorum kupkuru hemen oturtuyorum yapıyor. Ve artık gaz çıkarsa dahi söyler olmuştu. O gün öğle uykusu yaptı ve bezsiz kuru şekilde kalktı kalkınca yaptı vs. Her şey yolundaydı. Yanlış hatırlamıyorsam sadece akşamüstü kucağımda babasının dolabını karıştırırken çok heyecanlanmıştı ve işedi, ikimiz de baştan aşağı yıkandık :))

Toparlarsam, kendi kendine çiş ve kakanın geldiğini anladığı ve kıkır kıkır gülerek tuvalete koştuğu güne kadar gelişme bölümü diyebiliriz. Böyle koşa koşa gitmek çok eğlenceli oluyor doğrusu :))

Sonuç bölümü: Artık gün içinde zaman zaman soruyorum ama ona güveniyorum. Çişi ve kakasının sinyalini biliyor, geldiğinde koşuyor ama tabi ki hala kazalar olabilir. Oyun tatlı gelebilir veya ben işimi bırakıp onu oturtana kadar kaçabilir. Dolayısıyla bundan sonra yüzde yüz kazasız olmayacağını kabullenmek lazım. Anne bu fikre alışıyor, artık kaza anında panik olmuyorsa bu süreci başarıyla tamamlamışız demektir :) 

Bizim durumumuzda gece hala bağlı olduğu için tam kurtulma olmamış gibi gözükebilir, ancak kızım diğer geceler de yapmadı. Bezi takmam gece kalkıp uykumu (mazeretim var daha sonra yazacağım) ve onun uykusunu bölmemek içindi. Bir süre daha devam edip geceyi de tamamen atacağım. Aslında ilk başladığımda çarşaf değiştirmek yatak silme gibi şeyler gözümde çok büyüyordu. Şimdi hem korkmuyorum hem de Helo tuvaletinin geldiğini anladığı için bu işi bitmiş sayıyorum.

Hem okulda hem de geceleri bez takmış olmam olumsuz bir etki yapmadı. Bezsiz dolaşmanın rahatlığını sevdiği için ve tabi okulda neden bağladığımı açıkladığım için kafası karışmış değil. Uzun süre dışarda kalmadık ama üç saate kadar dışarda bezsiz bulunduğu oldu. Yanıma yedek kıyafetler aldım ama hiç yapmadı. Bu hafta sonu daha uzun saatler test edeceğiz.

Bu süreç korktuğum kadar zorlu geçmedi, hatta Allah yardım etti çoğunlukla kızım halıya değil de parkeye yaptı, halı ve yatak kazaları da oldu ama çok şükür fazla değildi. Son bir haftada 5-6 kezden fazla değildir kazaların sayısı. Bence gayet iyiydi bu yüzden kızıma çok teşekkür ediyorum.

Bu işi çözdük diye öyle bir rahatladım ki anlatamam. Sebepli sebepsiz gülümsüyorum, bezsiz poposunu ısırıp duruyorum oh ne güzelmiş ya :) darısı tüm isteyenlerin başına.

Sonradan ilave: yazmayı unuttum tesvik amaçlı sticker vs işe yaramadı bizde. Bir elma ağacı çizmiştim her yaptıktan sonra elmaları boyayacaktık ama hiç umrumda olmadı:)