Her halde hepimizin hemfikir olduğu bir konu var ki, o da insanın fiziksel olarak zor koşullarda iken psikolojik olarak kendini yüksekte tutmasının zor olmasıdır. Hasta olunca, pozitif şeyler düşünmenin zorlaşması, açken daha sinirli olmamız, ağrılarımız varken daha karamsar olmamız gibi.

Bu gerçeğe dayanarak Ramazan ayı ve oruç meselesini yeniden gözden geçirirsek, bence üzerinde düşünülmesi ve dikkat edilmesi gereken bazı detaylar ortaya çıkıyor. Şimdi elimden geldiğince düşündüklerimi yazmaya çalışacağım.

Ramazan ayı mübarek ay, bereketin ve rahmetin bol olduğu bir ay diye söylenir. Tabi buna karşılık bir o kadar da kaygan zeminli bir ay. Belki de o yüzden ödülü daha büyük. Şöyle ki normal zamanlarda ayaklarımız yere daha sağlam basıyorken (yani daha dengeliyken) ramazan ayında sanki bir bataklık üzerinde yürümek durumundayız. Bakalım kim batacak kim çıkacak? Sınav daha büyük, çünkü en başta yazdığım gibi başta açlık, sonra açlığın tetiklediği irade zayıflığı ile mücadele edip bataklığın sonuna ulaşmak gerekiyor. Normal zamanda etkilemeyen olaylara karşı daha hassas, daha sinirli veya daha alıngan olunabiliyor.

Diğer yandan sınavın soruları sadece içerden gelmiyor. Dışardan da bu aya özel ekstra çomaklar oluyor mesela. Normal zamanda kim ne yapmış umrumuzda olmazken, Ramazan ayı oruç tutanlar tutmayanlar şeklinde bir ayrımı alenihale getiriyor. Oruç tutuyorsanız ve oruç tutmayan birini görünce aklınızdan “a bak bu oruç tutmuyormuş 😒) fikri geçiyorsa işte size hiç yoktan bir nefsi sınav. Halbuki bize ne deyip geçmemiz gerekir veya ramazan dışındaki zamanlarda nasıl umursamıyorsak o kadar umursamaz olmamız. Fakat elbette kolay değil.

Sanırım bu bir ayın (oruç tutan veya tutmayanlar dahi) insanlarda bir çeşit ayrıştırma, irade zayıflığı, iyi niyeti korumada güçlük gibi etkenlerin arttığı bir ay olduğunu söylemek yanlış olmaz. İşte bu sebeple sağlam olmayan bir zeminde yürümeye benzer olduğunu ima etmiştim.

Buna karşılık, Allah tarafından verilmiş kolaylaştırıcı bazı şeyler de var Ramazan ayında. Fakat her oruç tutan kişinin bunu alıp almadığından emin değilim. Yani bataklıkta yürürken sanki bazı insanlar, daha da batsın diye böyle ayarlanmış. Bazılarını ise kollarından tutup üzerinden atlatmış. Engeli uçarcasına geçen kişiler, ne içten ne de dıştan gelen çomaklara aldırış ediyor, enerji azlığı nedeniyle belki de mecburi olarak hayatını yavaşlatıyor, yavaşlığın getirdiği anda kalma ve içe dönme eylemlerini gerçekleştiriyor, bu bir ay boyunca ise, içindeki benlikle, yaşamla, ahiretle hesaplaşıp değerlendirmeler yapıyor ve ayın sonunda erdemlerini geliştirmiş olarak bataklıktan çıkıyor.

Ve bu açıdan bakınca ne kadar önemli bir ay, ne kadar büyük bir sınav olduğu benim içimi ürpertiyor.

Bakalım bu sınavı nasıl geçeceğiz?

Uzun zamandir kafamda donup duran bir konu var, simdi dile getirmeye calisacagim. Bir arkadasimin kizi ev disi ortamlarda (okul, baska evler vs) oldukca cekingen davraniyor ve arkadasim da bir gun bana sormustu " Sen de cocukken cekingendin degil mi, ne zaman nasil atlattin? "

Ben cocuklugumda gorup gorebileceginiz belki de en cekingen cocuktum. Akrabalarimin dahi sorularina (nasilsin kizim?, -iyiyim seklinde) cevap veremezdim. Yabancilarin yaninda hic kipirdamadan oturur, okulda 5. sinifta dahi (hep ayni ogretmen ve arkadaslar dusunun) bildigim sorularin cevaplarini parmagimi kaldirip da soyleyemezdim.

Orta okulda (ozellikle 7 ve 8. siniflarda) bana verilen ekstra sorumluluklar nedeniyle cekingenligim azaldi diyebilirim ama farkli ortamlarda yine devam ediyordu. Lise ve universitede bile mecbur kalmadikca soru sormayan, alisverislerde minumum konusmayla isini tamamlayan, mesela bir gorevliye aradigim seyi bulamayinca, nerede diye bile soramayan biriydim. Evet neden bu kadar zorlamisim veya neden duzeltilmemisim bilmiyorum. Bu surecin benden aldiklari gibi kazandirdiklari da oldu elbette. Daha cok kendi kendine yetebilen biri oldum.

Insanin sosyal cevreye ihtiyaci var, insanlarla iletisimde kalmanin bir yolunu bulmak zorundayiz. Cocuklarda bu yonde bir egilim varsa duzeltmek, orta yolu bulmak iyi olur mutlaka. Ve bence bunun yolu onun zorlandigi konularin ustune gitmesine yardim edecek ufak sorumluluklar vermek, azar azar baslayip, arttirmak iyi olabilir diye dusunuyorum.

Fakat bu yazida asil deginmek istedigim farkli bir konu var. Ozellikle okuldaki cekingenliklerimde isin baska bir boyutu daha vardi. Bildigim sorulara parmak kaldirip cevap vermek gibi bir ihtiyac duymuyordum. Arkadasim bana, kizi, ogretmeni ile konusmadiginda, ogretmeninin onun neyi ne kadar bildigini nasil anlayacagindan endise duydugunu soylemisti. Ben de merak etme ogretmenler bunu anlar dedim, gerek siniftaki tavirlarindan, gerek sinavlardan, gerek okulda yaptigi islerden. Kendim icin konusacak olursam, butun okul hayatim boyunca iyi bir ogrenci oldugumu tum ogretmenlerim gayet iyi biliyordu.

Peki neden konusma ihtiyaci duymuyorum diye kendime sordugumda su cevabi aliyorum. Evet cekingenligim beni durduruyordu ama kendimi ispatlama seklinde bir hirsim olmadigi icin, bu duvari gecme gayretinde degildim. Ispatlamak zorunda degilim. Ben hayatimin her doneminde ogrenmeyi cok seven bir cocuk oldum. Okul kitaplari yetmez, ansiklopedilerden calisirdim, kutuphanelerden cikmazdim. Ve buyuk bir aclikla tum detaylari ogrenirdim. Ogrenmis olmak bana yeterdi, bu beni tatmin ediyordu. Bildigimi ogretmene veya baskalarina gostermek, onlardan aferini duymak gibi bir beklentim kalmiyordu bu durumda. Bildigimi biliyordum. Baskalarinin aferini, yuksek notlar (tamam yuksek alinca sevinirdim ama almadigimda ise hic aglayan cocuklardan olmadim) hedefim degildi. Kendi kendime koydugum hedefler vardi ve onlari yapinca tatmin oluyordum. Yani dis dunyanin kurallarindan ziyade kendi kurallarim icinde yasiyordum. Ve hayatimdan da oldukca memnundum. Mutsuz degildim yani.

Bunlari kendimi ovmek icin yazmiyorum elbette, sadece eger boyle bir cocugunuz var ise, boyle bir olasilik da olabilecegini hatirlatmak istedim. Ben nasil boyle oldum hic fikrim yok fakat hala bu yasimda, tum hedefleri kendi kendime koyup, planlayip, hedefe ulasan, bu konuda ilham almaya acik ama bire bir baskasinin koydugu adimlari uygulamaktan hoslanmayan bir yapim var. Cok basit bir ornek vereyim, diyet yaparken bile diyetisyenime onca para doktugum halde listelerine bire bir uymadim. Bu disardan bakinca zor olani secmek gibi gorunebilir belki ama 40 yil insan bir seye alisinca o artik kolay geliyor :))

Paris’teki fotoğraf çekiminin hemen ertesi günü hastalandım ve oldukça ağır geçirdim. Şimdi bugün tamamen iyileşmiş durumdayım ama biliyorum ki o hastalığımın da nedeni üşütme, mikrop vs den ziyade benim üzüntülerimdi. Daha doğrusu üzülüp hastalığı bedenime buyur etmem belki. Her ne zaman duygusal çöküş yaşasam hasta oluyorum çünkü.

Diyeceksiniz ki bak ne güzel, herkese nasip olmaz, böyle bir an yaşamışsınız vs vs. Şu anda ben de böyle düşünüyorum ama fotoğrafları ilk gördüğümde (çekerken bize gösteriyordu) tam bir şok yaşadım. Nasıl anlatsam. Pinterestteki benzer fotoğraflara bakıp hayallere dalmışım ama o fotoğraflarda ya hep mankenler ya da ideal görseller vardı. Onların yerine kendimi koymamışım veya koyduğum hep gençlik hallerimmiş. Oysa fotoğrafta gördüğüm yaşlanmış, kırışmış, daha şişman bir kadın. Bir an kendimi komik bile buldum. Nasıl aysel gürel’in giydiği yaşına uygun olmayan kıyafetler absürt görünüyorsa, kendimi dışardan öyle gördüm. Bu pozları 20 li yaşlarımda evlendiğim zaman vermeliydim, şimdi hiç yakışık alıyor mu? Kim bilir sokakta öyle yürürken ne komik görünüyordum, insanlar bize gülüyordu belki. O zamanlar yapmadığım için pişmanlıklar, şimdi düştüğüm komik duruma acımalar... Zamanında olmadığı için kaderime küsmeler, kocama darılmalar...Tamam bu düşüncelerin bazıları abartı olabilir ama gerçeklik payı olan da var, sonuçta her şey zamanında güzel-miş!

Aradan on gün geçince, fotoğraflara tekrar tekrar bakınca kabullendim. Bazılarını beğenmeğe bile başladım (ama hala beğenmediklerim var). Aslında gün içinde aynaya çok az baktığım için ve tabi bir de eskiden daha sık katıldığım düğünler dolayısıyla daha fazla kendimi şık kıyafetlerde gördüğüm için; yeni halimin şık kıyafetlerde, makyajlarda nasıl göründüğüne dair fikrim yokmuş. Meğer eskiden katıldığım düğünlerdeki orta yaşlı çocuklu kadınların yerini almışım ben de.

Görüldüğü gibi konu yine başa döndü ve 40 yaş’ın depresyonu asıl neden çıktı. Meğer hala beni vurmaya devam ediyormuş. Bugün fotoğraftaki görüntümü, abiye içindeki duruşumu kabullendim ama bilmiyorum yarın başka bir hal içindeki kendi halimi görüp sarsılmadan geçebilecek miyim? Sanırım her bir farklı için yeni GeCe böyle diye beynime bir ön yükleme yapmam lazım. Sonra da bunu kabullenip yoluma devam etmem.

Belki de daha çok selfie çekip fotoğraflarla kendimi şoklamam...

Evet evet.

Ekim ayında yazdığım bu yazıda (   https://ge-ce.blogspot.com/2018/10/eski-dugun-fotograflarmza-ne-zaman-cok.html?m=1) birlikteliğimizin 20 yılı şerefine özel bir fotoğraf çekimi istediğimi yazmıştım. O günlerde bu işi ciddiye alıp araştırmalar yapmış epey bi heveslenmiştim. İlk hedefim ise, bu fotoğraf çekimi için kilo vermekti, o azimle kolayca vermiştim ☺️ Noel ve yılbaşı tatilinde birkaç günlük paris ziyareti yapıp çekilecektik.

Fakat olmadı. Paris hayalinin yerine Amsterdam’da çok beğendiğim bir botanik bahçesini koydum ben de. Fakat orası da giriş ücretlerinden hariç bir de fotoğraf çekim izni gibi bir amaçla epey ciddi para istiyordu. Hem fotoğrafçı hem bu izin cretleri fazla gelince vazgeçtik. Tabi ben de bu hayalimi belki bir gün klasörüne çoktan atmıştım.

19 Nisan’da okullar iki haftalık bahar tatiline girdi. İlk haftasını evde geçirdik ve ikinci haftası için de geçen yıl gittiğimiz kuzey fransa’daki bir campingde tatil ayarladık. Tatile 15 gün kala, eşim hadi pariste fotoğraf çektirelim dedi. Tabi ki heyecanlandım ama bu emrivakiden de pek hoşlanmadım. Zira yapmam gereken bir sürü hazırlık vardı ve benim için hazırlık süreci de olayın kendisi kadar önemliydi. İkinci el vintage butikleri dolaşıp eski model bir gelinlik/elbise bulacaktım mesela. Çocuklara da keza böyle nostaljik kıyafetler istiyordum. Saç aksesuarları bakacaktım, makyajımı saçımı düşünecektim. Ve bunların hepsi benim için önemliydi. Bir ara hatta eşime kızıp teklifini reddettim. O da deneriz beğenmezsen bir daha yaparız bu kadar büyütülecek bir olay değil dedi, (içses: bak hala büyütülecek olay değil diyor!).

Neyse ben de inat ettim madem öyle beğenmezsem yine yapacağım dedim ve olduğu kadar hazırlığa başladım. Çocuklara bilindik mağazalardan kıyafet ayarladık. Ben de internetten gelinlik abiye tarzı kıyafetler taradım. Tabi ki denemeden iki elbise sipariş verdim. Üstelik paskalya tatiline denk geliyor diye teslimatı hızlı kargo için para ödeyip yaptık ve ancak bu şekilde yetişti. Bir haftasonu ise eşimin kıyafetlerini aldık ve tabi fotoğrafçı da bulmak gerekiyordu.. Paris’te fotoğrafçıların ilan verdiği bir web sitesinden araştırıp stilini beğendiğim bir kız ile anlaştık. Malesef hava durumu ise çoğunlukla kapalı gösteriyordu, açık olarak görülen 1 veya 2 mayıs tarihinden biri için sözleştik.

Zaman yaklaştıkça tahmin edersiniz ki hava durumu sürekli değişiyordu ve 2 mayıs yağmurlu 1 mayıs güneşli oldu. 1 mayıs’ı gösteriler nedeniyle çok tercih etmiyordum ama fotoğrafçı çekim saati için golden hours önerince saat 5’te herhalde bitmiş olur diye umduk. Tabi ki bitmemişti ama fazla etkilemedi. Aksilik bu ya kızım da bir gün önce hastalandı. Titreme ve ateşli bademcik iltihabı 🤦🏼‍♀️

Çekimin olacağı günün gecesi saçlarımı sarıp uyudum, sabah kıyafetleri ütüledim, saçımı makyajımı yaptım hazırlandık. Saçım bir türlü istediğim gibi olmadı :/ Bir tek eksiğimiz el çiçeğimdi, kaç yere baktık her yer kapalı yok bulamadık. Aslında 1 Mayıs’larda Fransa’da her yerde çiçek satılır (özellikle müge çiçeği), otobanda yol kenarında bile çiçekçiler gördük fakat tek güle 5 eu gibi bir fiyat söyledi. Üstelik nakitimiz de yoktu. Aksilik. Sonra eşim fotoğrafçıya mesaj attı, o bulmuş getirdi. Çok şık bir buket değildi ama yine de zevkime yakındı çok beğendim.

Bir gün öncesinde çocuklara biraz Paris’i gezdirmek amacıyla yine Paris’e gitmiştik (kaldığımız yerden 1-1,5 saat trafiğe bağlı olarak). O gün biraz da fotoğraf çekimi için spotlar seçmeye çalıştık. Fakat yürümek istemeyen hasta bir çocukla, yürüdüğümüz istikamette hiç bir yeri uygun bulamayınca ertesi gün için elimiz bomboştu. Artık biraz fotoğrafçının bilgisine biraz da şansa kalmıştı işimiz.

Kafamda bir kaç poz vardı. Biri Eyfel kulesini de gören, biraz yeşil ve Sen nehrinin de fonda olduğu bir manzara, diğeri tipik paris cafelerinden birinde kahve içerken, bir diğeri de bayıldığım apartmanların olduğu sokakta yürürken. Sokak fotosu hariç oldu ama olanlarda da eksikler var. Çok beğenerek aldığım ayakkabılar hiç çıkmamış mesela :)) Sonra ikinci elbisemle çok az poz var. Üstelik o kadar zayıfladım ama camping çpk soğuktu üşütüp gazlanmıştım. Karnım davul gibi şişmiş ve ağrıyordu. Nitekim çocukla ve bu kadar hızlı bir planla ancak bu kadar oluyor. Diğer yandan şu gerçekleri de göz ardı etmemek lazım:

1- çok kalabalık çok. İnsansız bir fotoğraf karesi yakalamak çok zor. Fotoğrafçı gelen geçene yol verirken, yüzünde aynı sırıtışla beklemek çok zor, bu sürede çocukları zaptetmek zor.

2- foto çektiğimiz yerlerde boydan fotoğrafımız pek yok. Neden? Çünkü ya arkasında vızır vızır elektrikli scooterların geçtiği bisiklet yolu var, ya araba yolu var (fotoğrafçı geriye gidemiyor), ya da 1 mayıs nedeniyle polis barikatları var (kareye girmesinler), ve ya geniş açıda başka insanlar kareye giriyor. Sonuçta bomboş bir paris bulmak zor.

3- itiraf edeyim önceki günkü gezimizdeki hallerine göre çekim sırasında çok çok iyiydi çocuklar. Korktuğum kadar olmadı. Fotoğrafçıya da dedim bir annenin her zaman b,c, d planları vardır. Bugünü a planıyla bitirdik inanamıyorum çok mutluyum diye :)) Fakat tabi ki çocuksuz çekim gibi değil. Neredeyse 2 saat sürdü ve onlarca pozu sıkılmadan veremediler. Arada kaçmaya çalıştılar, kaybolmasınlar diye dikkat etmekten, onları neşelendirmekten falan herhalde çekim süresinin yarısı boşa gitmiştir.

4- bize eşlik eden olmadı ama pariste hırsızlık olaylarına karşı, siz foto çekilirken çantanızı telefonunuzu tutacak biri lazım. Benim omuz çantamı fotoğrafçı taşıdı ancak, yedeklerin ve ihtiyaçların olduğu sırt çantası bize 2-3 mt uzakta bekledi ki bir gözle de hep ona dikkat etmemiz gerekiyordu. Ayrı bir stres unsuru doğrusu.

Tüm bunlara rağmen çok güzeldi. Benim foto çekilmekten hazzetmeyen kocam bile bayıldı. Ara sıra yapalım diyor şimdi :)) E madem öyle yaparız :))

Çocuklar için de eğlenceli bir hatıra oldu aslında. Arada sıkılsalar da sonrasında boynuma sarılıp anne çok güzeldi değil mi dediler. Ve fotoğrafları görünce çok beğendiler.

Şimdi düşünüyorum da iyi ki inat edip iptal ettirmemişim. Biraz önce instagrama da yazdığım gibi :

“Hepimizin düğün konseptli giyindiği böyle bir fotoğraf çekimi, uzun zamandır hayalimdi. Fakat koşturmalardan, hastalıklardan rafa kaldırmıştık. Tatile onbeş gün kala ani bir kararla çekimi yapmak istedik. Tabi ki çoğu şey aceleye geldi. Ben kendimi beğendim mi? Hayır. Poz verebildik mi? Hayır. Karnını çek, dik dur, kolunu kaldır, bacak bacak üstüne at, saçını düzelt, çalıştığın gülümseyişi takın. Oldu mu? Tabi ki hayır.  İkili fotoğraflarda gözlerimiz çocuklarda, onlarla olan fotoğraflarda, ellerimiz onları zaptetmekle meşgul. Bu durumda olabilecek en iyi pozlar böyle oldu. Fakat şu da  bir gerçek ki, siz bu fotoğrafa bakınca sadece o anı görüyorken, biz baktığımızda hani Eren böyle yapmıştı, Dila şöyle demişti, şu olmuştu gibi tüm hatırayı görüyoruz. O yüzden iyi ki yapmışız, iyi ki. Varsın muhteşem olmasın ❤️ “

Çocukluğumda ateşli bir hastalık geçirdiğimde genelde pencerenin önündeki divanda yatar, gözüm açık da olsa kapalı da olsa halüsinasyonlar görürdüm. Bir tanesini hiç unutmuyorum çünkü her seferinde olurdu. Yan yatarken yanağımın altına koyduğum elim gitgide büyümeye başlıyor ve başım avuçtaki bir ceviz kadar küçülüyor. Ve ben sanki bu el beni sıkacak, boğacak korkusuyla uyanıyorum..

Çok değil birkaç yıl önce sait faik abasıyanık’ın öykülerinden birinde tek bir satır, minicik bir ayrıntı yakaladım. Öyküdeki karakterin de eli aynı benim gibi büyüyordu. Bu güne kadar hiç kimselere söylemediğim bu rüyanın başkasında da olduğunu duyunca hem şaşırdım hem sevindim. Demek ki yalnız değildim ve hayret ateş insana benzer halüsinasyonlar mı gösteriyordu?

İki gündür feci hastayım. Bademciklerim tamamen iltihaplandı ve yataktan çıkamıyorum. Ateş, üşüme, terleme, yutkunamama vs. Hasta olduğumda babamın bize olan alakası aklıma geliyor sürekli. Hemen koşar portakal alırdı, güzelce sıkar, şekerle tatlandırır, biraz sıcak suyla soğunu kırardı. Babamın portakal suyu kadar tatlı portakal suyu hiç içmedim. Sonra her zaman evimize giremeyen muzu illa ki alırdı hastalandığımızda (eskiden çok bol da değildi zaten). Eğer midem bozulmuşsa mutlaka gazoz ve sarı leblebi. Bazen sarı leblebileri sarımsak havanında döver, şekerli toz yapardı. Tabi sık sık başımı ellerimi kolanyalarla ovar, masaj yapardı. Tabi annem de boş durmazdı, aspirin eritilmiş sirkeyle vücudumuzu ovmalar, çorbalar, sevdiğimiz yemekler pişirmeler...

Bugün hasta olduğum için normalden biraz daha fazla duygusalım. Gözlerimi kapayınca kocaman ellerimden beni koruyan babamın, alnımın üzerindeki ellerini arıyor gözlerim. Gecenin bir yarısı canım portakal suyu çekti ve babamın en sevdiği meyvelerden biri olan kavunu. Ben divanda yatarken yanıbaşında dikiş makinesinde tıkır tıkır çalışan annemin makinasının sesini. Yattığım yerden perdenin desenlerine bakıp dalışlarımı... Çocukluğumu sanırım her daim özleyeceğim.

Şimdi çok şey değişti tabi ama güzel şeyler de yok değil. Ara sıra odama gelip bana sarılan, iyi ol annecim diyen minik kollar var. Dün kızım çorbamı, oğlum pilavı yapmış. Bazı gelişlerinde hala iyileşmedin mi diye hayal kırıklığı yaşasalar da, biliyorum yakında iyi olacağım. Bu ilgiye hiç bir hastalık karşı duramaz....

Merak ediyorum sizin de devleşen elleriniz var mıydı?