11 Temmuz 2023 Salı

Ruhtan Bedene Bilgi Tasiyan Ulaklar: Noropeptitler

Temmuz 11, 2023 2 Comments

Herkesin bildigi gibi bilim turleri pozitif ve sosyal bilimler olarak ikiye ayrilir. Fizik, kimya, matematik gibi her tekrarda ayni sonucu veren bilimlere pozitif bilimler, isin icinde insanin bulundugu her turlu disipline de (psikoloji, hukuk, ekonomi, iletisim vs) sosyal bilimler diyoruz. Tip ve saglikla ilgili bilimler bu iki kategorinin hangisine giriyor? Evrim agaci bir yazisinda Tip Bir Bilim Dali midir? sorusunu irdelemis. Uygulamalar acisindan pozitif bilime yakin ancak, isin icinde insan oldugu icin ve her bir uygulama her insanda ayni sonucu vermedigi icin de pozitif bilim kabul edilemez. 


Gercekten cevremizde ve kendimizde cokca tecrube ettigimiz gibi, her bir bedensel rahatsizlikta, hastalikta A kisisinde ise yarayan ilac, B kisisinde yaramaz, herkeste farkli sonuclar verir. Bunda insanin henuz bilimin cozemedigi muazzam bir yaradilista olmasindan baska, kisinin ruhsal dunyasinin bedeniyle direkt baglantili olmasinin ve haliyle daha ilk dogdugu andan itibaren icinde bulundugu ortam ve cevreyle, yedikleri ictikleriyle, yasayip tecrube ettikleriyle sekillenmis bedensel ve hucresel yapisinin insandan insana degisiklik gostermesiyle alakalidir. Yani her insanda kalp vardir ama bu organ her insanda en kucuk yapitasindan, calisma sekline kadar, icindeki damarlara, kanin akisina kadar bir cok yonden farklidir ve yetmedi bunun ustune ayni kisinin ayni organi da zamanla ayni kalmamaktadir. 


Gercekten cok ilginc. Ruhumuz ve bedenimiz birbirine bir sekilde bagli ve bu baglantiyi da kuran seyin adina Nöropeptid demisler. Asagida ingilizce wikipedia tanimini aldim, Turkce sayfasindaki biraz daha kapali ifade etmis. Diyor ki " Nöropeptidler, nöronlar tarafindan sentezlenen ve salinan, kucuk aminoasit zincirlerinden yapilmis kimyasal ulaklardir. Nöropeptitler tipik olarak nöral aktiviteyi ve bağırsak, kaslar ve kalp gibi diğer dokuları modüle etmek için G proteinine bağlı reseptörlere bağlanır."


Neuropeptides are chemical messengers made up of small chains of amino acids that are synthesized and released by neurons. Neuropeptides typically bind to G protein-coupled receptors to modulate neural activity and other tissues like the gut, muscles, and heart. Wikipedia


Peki bu ne demek oluyor. Nöronlarin beynimizdeki sinir hucreleri oldugunu biliyoruz. Beynimizdeki her aktivite nöronlar tarafindan kaydedilir ve yeni aktiviteler yeni nöron aglari olusturur. Yani dusuncelerimiz, duygularimiz hepsi nöronlarda bir elektriksel uyarilmaya ve harekete sebep olur, boylece nöronlar nöropeptitler yaratir ve onlar da kana karisarak damarlarla vucuda dagilir.


Soyle ki eger duygu ve dusunceleriniz yapici ise(mutluluk, nese, huzur,...) , nöropeptitler yapici; yikici ise (uzuntu, keder, sikinti, stres...), nöropeptitler yikicidir. Bunun en basit ve herkesin tecrube ettigi ornegi, stres aninda karninizin agrimaya baslamasidir. Nöropeptitler stresten dolayi beyinde olusmus, aninda ilgili organa ulasmis ve onu yikmaya baslamistir.


Dusunce soyut bir varlik iken, onu noropeptitler araciligiyla somut bir varlik olan agriya donusturuyoruz. Bu oyle buyuk bir mucize ki, matrix gibi bilimkurgu filmlerinde anlatilan soyuttan somuta donusebilme ve donusturme becerisini, aslinda her insan, insanligin var olusundan beri farkinda olmadan kendi kendine yapabiliyor. Muhtesem sihirli bir gucumuz var ve bunu farkinda degiliz.


Bu durumda senin dusundugun, hissettigin, beyninde kurguladigin her sey, dogdugundan itibaren vucudunu etkiledi ve sekillendirdi, bunu yapmaya da devam ediyor. Baska insanlarin sana attigi kaziklarda, yasattigi haksizliklarda, hissettigin kiskancliklarda aslinda sen en cok kendine, kendi bedenine zarar veriyorsun. 


Ilk genclikte vucudumuzdaki hucrelerin yapim hizi, yikim hizindan fazla oldugu icin, yikici noropeptitlerin hasari belki cok da gun yuzune cikamiyor fakat yas aldikca hucrelerin yapim hizi yikim hizina gore oldukce duser ve bir de yikici noropeptitler sebebiyle resmen toplu intihara baslarlar. Bu yuzden yaslilikta psikosomatik hastaliklar denen hastaliklarin birden bire ortaya cikmasi daha yaygindir. Baslica psikosomatik hastaliklar sunlardir:

  • Kilo
  • Bas agrisi, migren
  • Sirt, bel, boyun, omuz agrilari
  • Sac dokulmesi,
  • Egzama, sedef, akne gibi cilt problemleri,
  • Kas agrilari
  • Surekli yorgunluk ve bitkinlik
  • Gorme bozukluklari
  • Yuksek tansiyon
  • Bagirsak sorunlari, kabizlik
  • Ulser, gastrit gibi mide sorunlari
  • Diyabet (Seker hastaligi)
  • Astim
  • Alerjiler
  • Kanser
Vucudumuzdaki her bir organ ve hucre bizi hayatta tutmak icin bazi gorevleri ustlenmistir ancak, noropeptitlerin yogun bir saldirisina maruz kaldiginda, bunlarla ugrasmaktan kendi gorevini de yapamaz hale gelir ve o organ veya dokuda imha baslar. Bunu farketmek oyle aci ki... Yillarca dur durak bilmeden calisan organlarimiza sacma sapan sebepler yuzunden yukler bindiriyor; gecmiste yasayip unutamadigimiz aci olaylar, henuz ne olacagini bilemedigimiz gelecek hakkindaki endiselerimiz ile her gun vucudumuzu azar azar tuketiyoruz. 

Farkinda olalim.