Sakın Alıştırma!

Daha hamileyken başlar söylemler sakın kucağa, emziğe, biberona, sallamaya vs alıştırma bebeğini diye. Hatta bu öyle yaygın bir kanı haline gelmiş ki, kimse söylemese bile, annenin birşey yapacakken durup düşünmesine sebep olur: "Acaba alıştırmış olur muyum?" diye. Ben de bu ikilemlerden bolca nasibimi aldım ama çoğunda mantığımın değil kalbimin sesine kulak veriyorum. Tabi mantığımı da devreden çıkarmıyorum o da süreci anlamak ve ilerde değiştirilmesi mümkün hale getirmek için iş başında.

Kızımı doğduğundan beri 2,5 aylık olana kadar kucağımda salladım. Hatta bazen öyle oluyordu ki tüm gün kucağımda sallıyordum, yatar yatmaz uyanıyordu. Sonra kollarım bitap düşünce ayaklarıma geçtim. Bu zamana kadar hala devam ediyor ayakta sallamam ama artık her seferinde değil nadiren. Bu süreçte battaniye ile sallama ve çingene salıncağı kurup onda sallama dönemlerimiz de oldu. Şu an geldiği süreç ise çok şükür uykuya dalmayı öğrendi, çoğu zaman kendi kendine uyuyor ancak bana ihtiyacı olduğunda ayağımda sallayarak ya da her ne şekilde isterse ona yardımcı oluyorum.

çaresizlikten ne yapacağımı şaşırdığım dönemlerde kurduğum salıncak, beşikle dolap kapaklarına bağlanmış, merdane ile desteklenmiş :)

Benzer şekilde biberona da alıştırdım (zaten başlarda emmemişti ama sonradan vazgeçtiğinde unutturmadım), çünkü ne zaman ne olacağı belli olmaz. Nitekim bazı dönemlerde (ağzı yara oldu, ya da babası bakmak zorunda kaldı) ememeyip biberon ile beslenmek durumunda kaldı.

İstanbul'a gittiğimde "sen ne kadar çok taşıyorsun bebeğini kucağında" dediler. Uyanık olduğu her an kucağımdaydı. Ben de "oturamıyor ki kendi başına 24 saat yatacak mı bu çocuk, onun da dünyayı keşfetmeye hakkı var" diyordum. Ve sürekli taşıdım. Şimdi ise beni sadece taşıt olarak kullanıyor, yoksa kucağıma gelmek, sıkılmak istemiyor. Elleriyle itip kayıyor ve kurtulmaya çalışıyor.

Bana alıştırma diyenlere hep şöyle dedim

Eğer bebek bir şeye alışmışsa bu iki şeyi gösterir:

1. Demek ki bebeğimin öğrenip ayırt etme ve hoşuna gideni seçme becerisi var, aferin ona. 
2. Demek ki bebeğimin bir şeylere alışma becerisi var,  o zaman buna alışıyorsa başka şeylere de alışır.

Alışkanlıklar edinmesi çok doğal, kontrol edin ya da etmeyin bebek illa ki bir şeye alışacak. Fakat bu alışkanlıkları dönüştürmek mümkün bence. Bunun için bebeği iyice gözlemlemek ve geçişi yavaş yavaş yapmak lazım. Doğru noktalar yakalandığında en vazgeçilmez sanılan alışkanlıklardan eninde sonunda vazgeçileceğine inanıyorum. Tabi bu zaman alabilir kabul.

Örnek verecek olursam, kızım doğduktan sonra meme uçlarım kaybolduğu için uzunca bir süre ememedi ve memeyi reddetti. Bu süre zarfında hep biberonla verdik ve çevremdeki herkes çok korkuyordu, biberona alışıp hiç emmeyecek diye.  Zaman zaman benim de yıldığım anlar olmuştu ama eşimle çok dikkatli şekilde görevimize çalıştık. Onu gözlemledik, nelerden hoşlanıp neden hoşlanmadığını anlamaya çalıştık, nasıl bir yol izlememiz gerektiğini düşünüp tartıştık. Çok aç olduğu zamanlarda tutamadığı için sinirleniyordu bu yüzden memeye alıştırma seanslarımızı ilk açlığının yatıştığı ve nispeten bilincinin  daha kapalı olduğu uykulu zamanlarda yaptık. Bazen tutuyor bazen tutmuyordu, çeşit çeşit şeyler denedim. Önce ucunu çıkartmak için sağmalar, silikon uçlar, ağzına akıtmalar vs. Bu yöntemlerin bir çoğu biliniyor çünkü memeye alıştırmaya çalışmak çok önemli -yani iyi yönde bir alışkanlık kazandırmak- olduğu için çevrede bolca örnek mevcut. Gerçekten sabrımın bittiği noktalardan birinde, hatta annem bile ümidini kesmişken emmeye başladı. Emeklerimiz işe yaradı.

Kısacası, yeni bir şeye alıştırmak için, mevcut alışkanlıkları değiştirmek için mutlaka bir yol bulunur. Bunun için bebeği iyice gözlemlemek, huyunu suyunu anlamak ve analiz etmek lazım. Diğer yandan hiç çaba göstermeyip gidişatına bırakılsa bile eninde sonunda bebek büyüyecek tüm alışkanlıkları kendiliğinden değişecek. Bu yüzden ben her ne zaman bunama noktasına gelirsem, bu günlerin geçici olacağını, gün gelecek özleyeceğimi kendime hatırlatıp, nasıl keyifli hale getirebilirim meselesine odaklanıyorum.

dip not: bu yazı yazlıdığında kızım 6 ay 4 günlük.